Samorząd Uczniowski to ważny organ szkoły, który daje uczniom realną możliwość uczestniczenia w jej życiu i wpływ na jej funkcjonowanie. Działalność samorządu uczniowskiego może być lekcją demokracji, samorządności i stanowić jedną z najważniejszych spraw w procesie wychowania w szkole. Dyrektor szkoły musi współpracować z samorządem uczniowskim, a co za tym idzie respektować przysługujące im kompetencje, prawa i obowiązki.
W szkole działa samorząd uczniowski, który tworzą wszyscy uczniowie danej szkoły (art. 55 UoSO). Organy samorządu szkolnego są reprezentantami samorządu, którego członkami są wszyscy uczniowie (art. 55 ust. 3 UoSO).
Szczegółowe kompetencje samorządu uczniowskiego określa § 10 statutu szkoły:
2. Do kompetencji samorządu uczniowskiego należy w szczególności:
1) reprezentowanie interesów społeczności uczniowskiej wobec dyrektora, rady pedagogicznej i rady rodziców,
2) przedstawianie dyrektorowi, radzie pedagogicznej i radzie rodziców wniosków i opinii we wszystkich sprawach szkoły, w szczególności dotyczących podstawowych praw uczniów, takich jak:
a) prawo do zapoznania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami,
b) prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu,
c) prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań,
d) prawo redagowania i wydawania gazety szkolnej,
e) prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi, w porozumieniu z dyrektorem,
f) prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu
3) współdecydowanie o:
a) formach i tematyce zajęć pozalekcyjnych,
b) sprawach porządkowych - strój, obuwie, sposób spędzania czasu wolnego itp.
c) systemie nagradzania i karania uczniów.
3. Szczegółowe prawa i obowiązki określa regulamin samorządu uczniowskiego.
4. Na wniosek dyrektora samorząd wyraża opinię o pracy nauczyciela.
5. Dyrektor szkoły ma obowiązek zawiesić i uchylić uchwałę lub inne postanowienie samorządu, jeśli jest ono sprzeczne z prawem lub celami wychowawczymi szkoły.
